DUMLUPINAR; YERLİ VE MİLLİ MAKARNALIK BUĞDAY ÇEŞİDİ

Burdur Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, çiftçinin verimi yüksek, kaliteli ürün yetiştirerek daha fazla gelir elde etmesini sağlayacak çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Son yıllarda özellikle bölgemizde meydana gelen kuraklıkların hububat üretimini büyük oranda olumsuz etkilemesi nedeniyle kıraç alanlarda kuraklığa daha fazla dayanıklı ve verimli olabilecek çeşitlerin denemesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Eskişehir Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından geliştirilen “Dumlupınar” isimli makarnalık buğday çeşidine ait demonstrasyon 2018-2019 üretim sezonunda Burdur Merkez Aziziye Köyünde kuruldu.. Yerli ve milli çeşitlerimizden olan “Dumlupınar”; Aziziye köyü çiftçilerinden Murat Can’ın tarlasında 2018 yılı kasım ayı içerisinde ekilişi yapılarak hasat öncesi verim ve kalite yönünden değerlendirilmesi ve tanıtımı yapılması için toplanıldı. Burdur Tarım ve Orman İl Müdürü Oktay Darcan, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Hasan Armağan, Ziraat Mühendisi Murat Yıldız, Suat Yıldız, Burdur Ziraat Odası Başkanı Kemal Kubilay, yönetim kurulu üyeleri, Köy Muhtarı Ali Kozak, komşu köy muhtarları ve köy halkına yapılan çalışmalar hakkında anlatımda bulunuldu.

Burdur Tarım ve Orman İl Müdürü Oktay Darcan “Burada yapılan demonstrasyon çalışması Dumlupınar makarnalık buğday çeşidimizin nasıl yetiştirileceğini ve yerel şartlarda uygulanabilir olduğunu sizlere gösterebilmektir. Bu tür yeni çeşitlerin mevcut çeşitlerinizle karşılaştırılması amacıyla da düzenlenen demonstrasyonlarda en önemli unsur sizlerin yapacağı kıyaslamalardır. Kısaca burada toplanmamızın en önemli nedeni çalışmamızı basın yoluyla tanıtmanın yanında hizmet verdiğimiz kitlenin yani siz değerli çiftçilerimizin kişisel olarak gözlem yapmasını sağlamak, ilgili sorular sorulmasına izin vererek öğrenmenin olabileceği bir ortam oluşturmaktır. Biz tarım teşkilatı olarak gerekli teknik bilgiyi vermeye her zaman hazırız” dedi.

“SÖZLÜ VE GÖRÜNTÜLÜ BİR GÖSTERİ; DEMONSTRASYON”
Demonstrasyon sorumlularından, Müdürlüğümüz Ziraat Mühendisi Murat Yıldız; ”İl Müdürlüğü imkânları ile Eskişehir Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünden getirtilen tohumların İlimizde ilk defa geçen sezon Kocapınar Köyünde denemelerinin yapıldığını, bu denemelerde çok büyük bir kuraklığın meydana geldiği, çeşidin doğal olarak etkilendiği fakat Mayıs ayı ortasından sonra gelen yağışlarla bir miktar kendini topladığı ve dekara 250 kg verim verdiği görülmüştür. Aynı sezon diğer çeşitlerin verimlerinin ise benzer şartlarda Dumlupınar çeşidinin veriminin yarısına dahi yaklaşamadığı tespit edilmiştir. Son yıllarda bölgemizde görülen yağış rejimindeki düzensizlikler ve özellikle Nisan-Mayıs aylarında görülen kuraklık, bizim bu tür kıraç alanlarda hem verimli hem de kuraklığa biraz daha dayanıklı çeşitlerimizi çiftçilerimize tanıtmaya yöneltmiştir. Bu amaçla Dumlupınar çeşidinin Aziziye Köyünde dekara 20 kg tohum hesabıyla ekimi gerçekleştirilmiştir. Taban ve üst gübre olarak toplam 8 kg saf azot ile yabancı ot mücadelesi zamanı %5’lik suda çözünür çinko’lu gübre uygulaması yapılmıştır. Çalışmamızda en büyük sıkıntı Nisan ayının android oyun indir ortalarından Haziran ayının ortalarına kadar kayda değer bir yağışın olmamasıdır. Mevcut olumsuzluktan bitki bir miktar etkilense de önemli ölçüde yeşilliğini koruyabilmiştir. Bölgemizde yıllık 450 mm yağış göz önüne alındığında, bu yağışın bitkinin vejetasyon periyodu süresince düzenli yağması durumunda yani belli aylar hiç yağmayıp belli aylarda çok yağması nedeniyle kuraklık, sel gibi tabi afetlerin olmayacağı gibi olumsuzluklar düşünüldüğünde kuru alanlarda Burdur ortalamalarının çok üzerinde yüksek verime ve kaliteye ulaşılabileceğini” belirtti.
“SAP VERİMİ ÇOK YÜKSEK”
Demonstrasyonun diğer sorumlusu Ziraat Mühendisi Suat Yıldız, “Dünyada ve Ülkemizde en fazla ekim alanına sahip ilk üç bitki tahıllardan oluşmaktadır. Birinci sırada “Buğday” yer almaktadır. Önceliğimiz, bir dekardan alınacak verimi dünya ortalamasının çok üzerine çıkarmak, kaliteli ürün elde etmek ve kuraklığa dayanıklı çeşitlerle toprak ve su kaynaklarımızı etkin olarak kullanmaktır. Göller bölgesi dolayısıyla İlimiz kaliteli makarnalık buğday üretimi için oldukça uygun bir ekolojiye sahiptir. Dumlupınar çeşidi; orta erkenci, kışa dayanıklı, kılçıklı, kahverengi başaklı, dane görünümü kehribar camsı olup bitkinin 115-125 cm (kılçık ucu hariç) kadar boylanabilmektedir. Sap verimi yüksektir. İlimizde hayvancılığın yoğun olduğu düşünüldüğünde avantajlı bir durumdur. Bitkinin vejetasyon süresince mevsim şartları uygun olması durumunda verim düzeyi rahatlıkla 500 kg/da ulaşmaktadır. Ayrıca protein oranı % 13-15 arasında olup diğer kalite özellikleri iyidir. Bölgemizde kıraç ve yarı taban alanlarda ekimi yapıldığında yüksek dane ve sap verimi elde edebileceğini“ ifade etti.