Buğday Ekimi Bu Günlerde Başlayacak Henüz Toprak Analizi İçin Bir Açıklama Yok

Toprak Analiz Laboratuvarlar Derneği Yön.Kur.Bşk. Ramazan Baykuş yaptığı açıklamada Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının toprak analiz desteği ile ilgili açıklama yapmamasını üreticileri mağdur edeceğini ifade etti.

Dernek başkanı Baykuş yazılı açıklamasında; Bilindiği gibi 2009 yılından beri Çiftçilerimize 50 dekar ve üstü toprak analiz desteği 2,5 TL destek ödemesi yapılıyordu.

Eski Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanımız Sayın Faruk Çelik Tarafında Toprak analiz desteği 2016 yılında bazı nedenler ile kaldırıldı ve sayın bakanımız 22.09.2016 tarihinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının internet sitesinde “Toprak analizi desteği yeniden başlıyor, 2017 yılı üretim sezonundan itibaren toprak analizi destekleme uygulamasına yeni bir model ile yeniden başlanılacaktır. Bu modelde numuneler *tohum tarlaya düşmeden ekimden önce, *50 dekar ve üzeri parsellerden, *koordinat belirleyen data logger cihazıyla, *Bakanlığımız tarafından yetkilendirilmiş laboratuvarların teknik elemanlarınca alınacaktır diyerek açıklamalarda bulundu.

5488 sayılı Tarım kanunun 19 maddesine göre 05/06/2017 tarihinde kararlaştırılmıştı. Bu geçen süre zarfında herhangi bir kararname veya tebliğ yayınlanmadı. 18/08/2017 tarihinde 2017/10465 sayılı bakanlar kurulu kararı ile kararname çıktı.

Ancak bu günlerde üreticilerimiz 2018 yılı ürünü ekimi başlanılacaktır. Toprak analizin amacı ürün ekilmeden önce Toprak analizi yapılıp üreticilerimize ona göre gübre önerisinde bulunmaktır.

Yeni Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanımıza bu konuda bilgiler aktardık ama henüz herhangi bir açıklama yapılmayıp yetkili birimler çalıştığını söylediler. Geç verilecek olan bir karar olursa üreticinin yapmış olduğu toprak analizi yine geçmişteki gibi hedefine ulaştırılmayacaktır.Toprak analizi ile ilgili kararın biran önce çıkmasını ve üreticilerimizde çıkan analiz sonucuna göre gübre kullanılması gerekmektedir.

Ülkemiz petrol den sonra yurtdışına en fazla kimyasal gübrede para ödemektedir. Toprağını bilinçli analiz ettirip sonuçlarına göre gübre kullanan çiftçilerimiz %33 civarındadır.

Bilinçsiz gübre kullanımı ile başta toprak verimliliğine tam ulaşılamamakla birlikte toprak, su, hava, gıda kirliliği,yer altı sularımız ile içme sularımızın karıştırıldığı aşırı gübre kullanımında içme sularımızın dahi kirlenmesi ve sonuçta çeşitli hastalıkların artması ile birlikte yurtdışına gereksiz para ödemesi yapılmaktadır.

İşte toprak verimliliğinin artmasında da sulamadan (%50-70) sonra gübreleme (%50 civarında) gelmektedir. Ancak hangi gübrenin ne zaman ne kadar verileceği Toprak analiz sonucunda beli olur.

Yapılan Araştırmalara göre gübreleme konusunda genel eğilimin toprak analizi yaptırmadan toprağa gübre vermek şeklinde olduğu belirlenmiştir.

Üreticilerin %33.67’sinin gübre miktarını, %37.76’sının gübre çeşidini ve %36.73’ünün gübreleme zamanını belirlerken kendi bilgi ve tecrübesine göre karar verdikleri tespit edilmiştir.

Gübre miktarını toprak analiz sonuçlarına göre belirleyen üreticilerin oranı sadece %33.27’dir. Üreticilerin %66.73’sinin gübre ve gübreleme ile ilgili her hangi bir çiftçi eğitim faaliyetine katılmadıkları belirlenmiştir. Üreticilerin, %31.43’ünün hangi ürüne hangi gübrenin ne zaman ve ne miktarda kullanılacağını bilmedikleri saptanmıştır.

Araştırma bölgesinde gübre ve gübreleme konusunda ciddi bir eğitim ve yayım eksikliği tespit edilmiştir. Çiftçiler gübre ve gübreleme ile ilgili uygulamalarında bilgiye ihtiyaç duymaktadır.

Bu nedenlerle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 2009 yılından itibaren toprak analizlerini desteklemesi çok önemli ve yerinde bir karar almıştı ama beklenen hedefe ulaştırılmadı buda Gerek bakanlığımızın denetleme, gerek laboratuarların bilgi eksikliğinde kaynaklanan bir sorundu.Ancak 2016 yılında Toprak analizin hedefine ulaştırılması ile ilgili yeni model olarak hedefine ulaşacağına dair bir çalışma yapılıp karar alınmıştı.

Ancak bugün ülkemizde gübreleme amaçlı toprak analizleri yapan laboratuvarlarla ilgili çok önemli sorunlar mevcuttur.

Bu sorunlar ve çözümleri şu şekildedir:

1) Toprak örneklerinin alınması:

Laboratuvarlara getirilen toprak örneklerinin çoğu zamanında usulüne uygun olarak alınmamaktaydı.

Örneğin hububat ekili arazilerden Ocak-Mayıs aylarında yoğun bir şekilde toprak örneği gelmektedir.

Oysaki gübreleme amaçlı toprak örnekleri bitkilerin ekim veya dikim zamanlarından önce alınıp analiz edilerek gübreleme programları oluşturulmaktı onu da bu yıl düzenleme yaptık.

Çünkü özellikle fosforlu gübreler başta olmak üzere gübrelerin bazılarının tamamı, bazılarının bir kısmı ekim veya dikim esnasında uygulanmaktadır.

Bunun için toprak örneklerinin usulüne uygun bir şekilde, zamanında alınması için

Yetiştirilen bitkinin vejetasyon dönemi içinde alınan ve analiz edilen toprak örneği desteklenmemeli,

Toprak örnekleri bir teknik personel (Ziraat Mühendisi ,teknisyeni veya Laboratuvarda yetiştirilmiş Laboratuvar elemanı) sorumluluğunda alınıp laboratuvara onun imzası ile teslim edilmelidir. Yanlış toprak örneklemesinden çiftçi ve örneklerin laboratuvara tesliminde imzası bulunan personel sorumlu tutulmalı ve bazı cezai yaptırım uygulanmalıdır.

Türkiyede bulunan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında bulunan Yetkili laboratuar sayımız 372 den 212 ye düşürülmüştür. Bu laboratuarlarımızda Bakanlığın bekirtmiş olduğu 2013/1 genelgesinde 3 ziraat müh.veya teknik personel çalıştırma zorunluluğu vardı ama laboratuarlarımız bu sayı her laboratuarda 8-10 kişi çalıştırılmaktadır, buda demektir yaklaşık 2500 personele iş istihdamı sağlamaktadır. Zaten bir çok Ziraat mühendisimiz işsizlik yaşarken ve bir bu kadar ziraat mühendisimizde işsiz kalacaktır.

Bu arkadaşlarımız kimisi iş buldum diye evlendiler, kimisi işim var diye ev,otomobil ve ihtiyaç kredisi kullandılar. Eğer ki bu karar geç kalınır ise bu laboratuarlarımız tamamı kapatılıp Ne tarıma bir katkı sağlanacak? Nede bu arkadaşlarımıza iş imkanı verilecektir.

Her bir laboratuarın aylık minimum 15 ila 18 bin gideri vardır .Bir laboratuarın kurulum maliyeti de 120 ila 180 bin arasındadır.Bu laboratuarlar kapanırsa orada kullanılan cihaz, alet ekipman hiçbir yerde kullanılmadığından dolayı hurdaya atılacaktır. Artık laboratuarlarımızın ayak ta durma güçleri kalmamıştır. Bakanlığımız her seferinde yakında tebliğ çıkacak diyerek laboratuar işletmecilerini oyalamak da bir çok laboratuarımız 2016-2017 yıllarında analiz yapmadan kendi imkanları ile bu güne kadar dayanmışlar. 2018 yılı ürünü ekilmeden önce karar çıkmayacak ise daha fazla mağduriyet yaşatmadan biran önce kararın verilmesini talep ediyoruz.

SONUÇ OLARAK:

1-Toprak analiz hizmeti tarımsal üretimde verimliliğinin sağlanması,toprak kirliliğinin önlenmesi,gübre ithalatının kontrollü olarak azaltılabilmesi ve hem üretici hem de kamu yararı adına zorunluluk arz etmektedir.

2- Laboratuarların toprak analiz hizmetini yürütebilmeleri yapılan toprak analiz gübreleme desteğinin belirli şartlar altında toprak analiz sonucuna endeklenmesi gerekmektedir.

3- Toprak analiz faaliyetinin amacına ulaşabilmesi için laboratuarların denetiminin daha sıkı yapılması, usulsüz işlem yapan laboratuarların yaptırıma tabi tutulması ve neticesinde sorumluluklarının gereğini hakkıyla yerine getirmeyen laboratuarların sistem dışı bırakılması gerekmektedir. Ayrıca cezai işlem yapılmalıdır.

4-Toprak numunesi laboratuar teknik personelleri tarafında arazide yerinde CPS Cihazı ile alınıp koordinat sisteme geçilmeli. Numuneyi alan teknik personel sorumlu tutulmalı. Yapılan analiz sonuçları il ilçe müdürlüklerine teslim etmeli.

5-Yeni kurulacak olan laboratuarlar TSE belgesine tabi tutulmalı ve Aktif laboratuarlarda beli bir süre verilerek TSE belgesine tabi tutlmalı.

7-Tarım il/ilçe müdürlükleri ve laboratuarlar koordineli bir şekilde toprak analizi ile ilgili eğitim ve yayın faaliyetleri yürütmeli ve sistem geliştirilerek fayda arttırılmalıdır.

8-Toprak analiz sonucu olarak verilen gübre tavsiyelerinin üreticiler tarafından uygulanmasına yönelik tedbirler alınarak hizmetin amacına ulaşması sağlanmalıdır.

9-Sektörde yer alan laboratuarlar aldıkları hizmet bedeli karşılığında verdikleri tavsiyelerin de sorumluluğunu alabilmeli ve teknik yeterliliklerini eksiksiz ifa edebilmelidir.

10-Toprak analizi konusunda tespit edilen eksiklikler gerek sistem gerek laboratuar gerekse çiftçi kaynaklı da olsa ilgili her kesimin katkılarıyla giderilmeli ve idare bu konuda gerekli tedbirleri almalıdır.

Netice itibariyle bizler toprak analiz sektörünün hizmet sunanları olarak toprak analiz faaliyetinin gereğini tekrar vurgularken,bu gerekliliğin yerine getirilebilmesi ve ifa edilebilmesi adına Bakanlığımızın üreticiler lehine Toprak analizini yaptırıp bilinçli bir şekilde tarıma katkı sağlayıp çiftçi giderlerini ,Yer altı sularımızı kirletmemesi konusunda toprağımızı daha fazla çölleşmeden önlem alınmasını talep eder saygıyla arz ederiz.

Toprak Analiz Laboratuarlar Derneği Yön.Kur.Bşk. Ramazan BAYKUŞ