Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası Zeytin Konseyi’nin raporuna göre, Türkiye, 2016-2017 döneminde zeytinyağı üretiminde artış gösteren tek ülke olacak.
Merkezi Madrid’de bulunan Uluslararası Zeytin Konseyiraporunda,1 Ekim 2016-30 Eylül 2017 üretim döneminde bir önceki döneme görezeytinyağı üretiminde artış gösterecek tek ülkenin Türkiye olacağı, söz konusu dönemdeTürkiye’nin, zeytinyağı üretimini 143 bin tondan 177 bin tona çıkaracağı, diğer üretici ülkelerde ise düşüş görüleceği belirtildi.
Raporda, zeytinyağında en büyük üretici olan İspanya’da söz konusu üretim döneminde yüzde 6, ikinci sıradaki İtalya’da yüzde 45, Yunanistan’da yüzde 18, Tunus’ta yüzde 29 ve Fas’ta yüzde 15’lik düşüş beklendiği kaydedildi.
Uluslararası Zeytin Konseyi Tanıtım Ünitesi Şefi Ender Gündüz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’nin, zeytinyağında AB ülkelerinin tedarikçisi konumundan çıkarak son yıllardaki yatırımları ve kampanyaları sayesinde potansiyelini ve pazardaki cazibesini artırdığını söyledi.
Türkiye’nin zeytinyağında, uzun ve zor bir yol olmasına rağmen markalaşma konusunda yapılması gerekenlere başlamasının çok önemli olduğunu vurgulayan Gündüz, sektörün iki devi olan İspanya ve İtalya’nın, gümrük ödemelerine karşınTürkiye zeytinyağı pazarına girmiş olmasının dikkati çektiğini kaydetti.
Gündüz, “Eğer İtalya ve İspanya markaları gümrük ödemelerine rağmen Türkiye’de zeytinyağı satmaya başladıysa bu Türkiye’nin cazip bir pazar olmaya başladığını gösterir.” ifadesini kullandı.
– “Dünya sıralaması değişebilir”
Ender Gündüz, dünyada zeytinyağı üretiminde uzun yıllardır devam eden İspanya, İtalya, Yunanistan, Tunus ve Türkiye sıralamasının artık değişebileceğini, Türkiye’nin gelecek yıllarda ikinciliğe kadar çıkabileceğinisöyledi.
Zeytinyağı üretimi ve tüketiminde son 10 yılda Avrupa’da çok ciddi düşüş olduğunu belirten Gündüz, 1,3 milyon tonluk üretim ile ilk sırada yer alan İspanya’nıntüketiminin 620 bin tondan 500 bin tona gerilediğini, ikinci sırada bulunan İtalya’nın,gerek ülkenin güneyindeki zeytin ağaçlarında meydana gelen hastalık gerekse küçük üreticinin sektörü terk etmeye başlamasından dolayı yüzde 45’i bulan kayıplar yaşadığını kaydetti.
İtalya’nın zeytinyağı tüketiminde 10 yılda yaklaşık 300 bin tonluk düşüş olduğunu ifade edenGündüz, ekonomik krizle bağlantılı olarak Yunanistan’daki zeytinyağı tüketiminde yüzde 35 olan düşüşün de üretimi etkilediğini söyledi.
İklim şartlarından dolayı Tunus’un üretiminin 2016-2017 döneminde 100 bin tona kadar düşeceğini belirten Gündüz, şunları kaydetti:
“Türkiye’de ise bu dönemde 177 bin ton zeytinyağı üretimi bekleniyor. Türkiye ve Tunus ile başa baş giden diğer bir zeytinyağı üreticisi ülke olan Suriye ise iç savaştan dolayı neredeyse yarı yarıya kayıp yaşadı ve maalesef geride kaldı. Tüm bu unsurların yanına Türkiye’nin yaptığı yeni yatırımlar eklenince sektörde büyümesi doğal bir hal alacaktır.”
Gündüz, zeytinyağının 6 bin yıllık geçmişe sahip olduğunu ve dünyada yıllık ortalamaüretiminin 3 milyon ton civarında bulunduğunu hatırlatarak,son 10 yıldır Şili, Arjantin, Uruguay, Peru, ABD, Güney Afrika, Çin, Japonya ve Avustralya’nın da endüstriyel anlamda zeytinyağı üretimine başladığını söyledi.
– “Öncelik verdiğimiz birinci konu, üretici ve tüketicilerin aynı dili konuşması”
Ender Gündüz,1959 yılından bu yana faaliyet gösterenUluslararası Zeytin Konseyi’nin,1 Ocak 2017’de yürürlüğe giren yeni bir anlaşmayla ilk defa tüketici ülkelere açıldığını anımsattı.
Gündüz, söz konusu anlaşmayı,şu ana kadar AB ülkeleri, Tunus, Fas ve Cezayir’inimzaladığını, Türkiye’nin de imzalamak üzere olduğunu, Mısır, Arjantin, Uruguay, İsrail, İran, Lübnan, Karadağ, Libya ve Ürdün’ün de yıl sonuna kadar imzalamasının beklendiğini kaydetti.
Gündüz, “Bizim öncelik verdiğimiz birinci konu, dünya zeytin ticaretinde üreticiler ve tüketiciler olmak üzere herkesin aynı dili konuşması. Zeytinyağı ticaretinin bir yönetmenlik içine alınması çok önemli. Kategorileşme olmaması tüketici için sorun. Gümrük kotalarına da belirli bir düzenleme getirmek gerekiyor. Sadece ürün değil, ürünün ulaştığı ülkelere de belli bir standart olması için çaba sarf ediyoruz.” şeklinde konuştu.
Etiketin üzerinde yazsa bile çoğu tüketicinin zeytinyağı kategorilerinin ne anlama geldiğini bilmediğini savunan Gündüz, “Yüzde 100 zeytinyağı denildiği zaman insanlar bunu sanki en üst kategori gibi düşünüyor. Natürel birinciveya sızma zeytinyağının ne olduğunu bilmiyor.” dedi.