Türkiye’nin narenciye üretiminin yüzde 25’ini karşılayan Adana’da, sonbaharda dikilen fidanların yüzde 70’e yakını aşırı soğukların etkisiyle kurudu. Soğuk hava, erken budama yapılan yetişkin ağaçlarda da kısmi hasara yol açtı.
Adana’daki narenciye ağaçlarının yaklaşık yüzde 55’inin bulunduğu Yüreğir Ovası’nda narenciye üreticisi, çetin geçen kış mevsiminin yaralarını sarmaya çalışıyor. Hava şartlarından dolayı bu kış rahat yüzü görmeyen üretici, bir yandan yetişkin ağaçların kuruyan dallarını temizlerken, diğer yandan kuruyan fidanların yerine yenilerini dikiyor.
Fidanların yüzde 70’i kurudu
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, bu yıl kış mevsiminin tüm yurtta olduğu gibi Çukurova bölgesinde de çok soğuk geçtiğini, sık sık don olayları yaşandığını söyledi.
Narenciye üreticisinin, hasat döneminde olan meyvesini ve ağaçlarını korumak için kış aylarında yoğun çaba harcadığını vurgulayan Doğan, soğuğa karşı dirençli olan yetişkin ağaçların sadece yapraklarında dökülme olduğunu, ancak sonbaharda dikimi yapılan narenciye fidanlarının yüzde 70’e yakınının kuruduğunu ifade etti. Doğan, hasardaki yoğunluğun bölge bölge farklılık gösterdiğini belirtti.
Dikim için en sağlıklı dönem mart
Üreticinin fidan dikim zamanını tekrar gözden geçirmesi gerektiğinin altını çizen Doğan, “Bölgemizde narenciye bahçelerinin sayısı yeni fidanların dikimiyle her geçen yıl artıyor. Üreticilerimiz dikim yaparken; sulama sıkıntısı çekmemek ve fidanların daha erken büyümesi için genellikle sonbahar aylarını tercih ediyor. Bu da fidanın kuruma riskini artırıyor. Çünkü yeni fidanlar soğuğa karşı daha dayanıksız oluyor. Bu kış da böyle oldu. Soğuğa dayanamayan fidanlar kurudu. Üreticilerimiz, riski en aza indirmek için fidanlarını ilkbaharda dikmeli. Dikim için en sağlıklı dönem ise Mart ayı. Bu dönemde dikilen fidanlar, sonbaharda dikimi yapılan fidanlara göre bir filiz eksik verir ama kayıp da sıfıra iner” dedi.
Erken budanan ağaçlar da zarar gördü
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, erken budama yapılan yetişkin ağaçların da soğuk nedeniyle dallarında kuruma olduğunu vurguladı. Doğan, “Narenciye üreticisi bu bölgede her yıl budamaya aynı dönemde başlar. Genelde Ocak ayında başlayan budamalar Mart sonuna kadar devam eder. Geçici meyvelerde bu dönem Nisan ayını bulur. Bu yıl da budama Ocak’ta başladı ancak, ilk budanan ağaçlarda da hasar oluştu. Yapraklarda dökülme, bazı dallarda kuruma oldu” diye konuştu.
Narenciye ağaçlarında budamanın, ilkbaharda bitkiler daha uyanmadan, filiz ve çiçek vermeden bitirilmesi gerektiğine dikkat çeken Doğan, şunları söyledi:
“Ağaçların iç içe girmemesi, kaliteli ürün elde edilebilmesi, ağaçların hastalıklardan korunması için budama her yıl düzenli olarak yapılmak zorunda. Bölgemizde bu işlem, hem makine hem de işçiler vasıtasıyla yapılıyor. Bahçe ekim sahası arttığı için üreticilerimiz ağaçların tepesini ve yanlarını makine ile buduyor. Ağacın içlerindeki kırık dalları ve çıkıntıları ise işçiler kesip alıyor. Ağaçların arasına atılan bu dallar, daha sonra traktörün arkasına takılan dal parçalama ekipmanı ile öğütülerek, bahçe için gübreye dönüştürülüyor.”