Devlet destek verir, hibe verir ama yine de yaranamaz bu çiftçiye…
Çiftçi hep ağlar, hep ağlar…
İyide bu destekler hibelere rağmen bu çiftçi niye ağlar…
Diyor ya eserde sanatçı…
“Kimseye etmem şikayet ağlarım ben halime
Titrerim mücrim gibi baktıkça istikbalime”
İşte böyle bizim çiftçinin durumu…
Şöyle bir düşünelim maalesef verilen destekler, hayvancılığa değil inşaatçılara veriliyor. Dahası işletmeler kurulmuş kurulmasına ama ne doğru yönetilmiş ne profesyonel işletmecilik uygulanmış, üstüne biriken kredi borçları kurulan sağmal işletmelerin para kazamaması, birde salgın hastalık vurdu mu geçmiş olsun.
Konuşmalarsa hep aynı, Ne hayallerle kurduk bu işletmeleri ne hale geldik.
Peki, bu sektöre dünyanın parası aktarıldı biraz düşünelim bu paralar nereye gitti.
İşte, hayvancılık yapanlar sürekli zarar ederken, onlara yem, makine, ilaç, ekipman, malzeme satanlar nasıl oluyor da büyümeye devam ediyor kar üstüne kar ediyor.
Farkında mısınız son 5 yılda kapanan çiftlik sayısı çok fazla. Ama hiç kapanan yem fabrikası yok. Hatta son yıllarda ciro, karlılık ve şube sayısında rekor kırıyorlar.
Sperma ve ilaç satan şirketlerin cirolarına ulaşmak ise hayal…
Birde enteresan olan, ilaç ve ekipman satan şirketlerin çalışanları bile İşletme sahiplerinden konforlu araçları, giyim kuşamları, cep telefonları var. İşletme sahibi birçok ilkleri hep onlarda görüyor. En kalifiye personeli onlar buluyor. Üstelik 5 bin liraya kadar maaş verebiliyorlar. İşletme sahibi ise bırakın mühendis veteriner çalıştırmayı, bin 500 liradan fazla maaş veremediği için kalifiye olmayan personel çalıştırmak durumunda.
Haliyle satıcılar daha ikna edici konumda, alıcı ise sadece promosyon odaklı oluyor ve işletme hepten kaybediyor.
Ahırlarsa başlı başına bir maliyet… 500 bin TL ahır maliyeti, 500 bin TL hayvan maliyeti ve 500 bin tl yem stok maliyetleri, haliyle amortismanı yıllar sürecek bir yatırım oluyor. Kısacası bilinçli olarak bu sektör sömürülüyor.
Devlette bu sömürü düzenine farkında olmadan yahut bilerek sebep oluyor.
IPART destekleri ile yüzde 80’lere varan hibeler sağlanıyor. Bakın hibeye giren ürünler normal fiyatından yüzde 30 ile yüzde 50 daha pahalı mal oluyor. Niye? Hibe alıyorsun ya ondan.
İyi de kardeşim bu hibe hayvancıya mı veriliyor? Yoksa makineyi üretene mi?
Sıfır faiz yahut normal faizle yatırım yapan, kendi parasıyla yatırım yapmayan herkes bu fiyatları sorgulama fırsatı bile bulamadan satın alıyor. Parası peşin, elinde olana firmalar zaten mal satmak istemiyor. Kredili olan müşteriler tercih ediliyor. Böylece hayvancılık birçok kimseye ve kesime ekmek kapısı oluyor. Hayvancının tabir yerindeyse canı çıkıyor.
Şimdi ülkenin içinde bulunduğu durumu değerlendirelim.
Kırmızı et fiyatındaki artış süt hayvancılığına da yansıyor.
Girdi maliyetlerinin yüksek, çiğ süt fiyatının düşük olmasından şikayetçi olan süt sığırı yetiştiricilerinden bazıları et fiyatındaki artışı “fırsat” bilerek ineklerini kesime götürüyor.
Et fiyatındaki artışı “fırsat” olarak gören bazı yatırımcılar ise, süt hayvancılığına yatırım yaparken yaygın olan Holstein ırkı inek yerine, et verimi daha yüksek olan Simental ırkı inekleri tercih ediyor.
Son dönemde Simental inek ırkı ile kurulan çiftlik sayısı artınca, süt hayvancılığında Holstein mı, Simental mi tartışması başlamış durumda.
Bugüne kadar süt hayvancılığı denildiğinde akla Holstein gelirdi. Süt verimi yüksek olması nedeniyle tercih ediliyordu. Ancak et fiyatının yükselmesi ile yatırımcıların kafası karıştı. Süt hayvancılığına yatırım yapanlar kombine ırk olan Simental’i tercih etmeye başladı. Simentali seçenler için, Holstein’a göre daha az süt verse de etten para kazanma fikri öne çıkıyor.
Süt hayvancılığında bir çok sorun yaşanırken üretici, yatırımcı bir arayış içerisine girdi. Sektördeki arayışın temel nedeni, üretim maliyetlerini aşağı çekmek ve ürettiği üründen daha fazla para kazanmak.
Maalesef bu aynı zamanda ülkenin tarım ve dolayısıyla hayvancılık politikasının günübirlik gelişmelere ne kadar açık olduğunu gösteriyor.
Ancak yeni Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’ten umutluyum.
Dilerim beni yanıltmaz. Birçok anlamda değişiklikler yapacağa benziyor.
Hepsini yakından takip edeceğiz.
Bu arada önemli bir gelişme daha var.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılıkta ahır ve ağıl yapımı veya modernizasyonu (tadilatı) projelerine %50 destek(hibe) verecek.
2016 yılında yeni ahır ve ağıl yaptırmak veya tadilat yaptırmak isteyen hayvan yetiştiricileri müracaatlarını 31 Mart 2016 tarihine kadar İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerine bizzat giderek başvurmaları gerekiyor.
İŞTE İSTENEN BELGELER
1-Hayvan varlığını gösterir belge (İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Hayvan sağlığı ve yetiştiriciliği ve su ürünleri şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerinden temin edilir.
2-İşletme Tescil Belgesi (İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Hayvan sağlığı yetiştiriciliği ve su ürünleri şube müdürlükleri ile ilçe müdürlüklerinden temin edilir.
3-Barınağın yapılacağı yerin güncel tapusu.
4-SSK müdürlüklerinden 5000 TL ve üzerinde borcu olmadığına dair veya borcun yapılandırıldığına dair belge.
5-Maliyeden borcu yok belgesi. 5000 TL ye kadar olan borçlar müracaatı engellemez.
6-Nüfüs cüzdanının onaylı sureti.
Tüzel Kişilerden (Şirketler, Kooperatifler) Müracaat Sırasında İstenecek Belgeler
1- Yukarda şahıslardan istenen 6 belgeye ek olarak aşağıdaki belgelerde istenecek.
2-Şirket temsil ve imza yetkili kişilere ait noter tasdikli imza sirküleri ile tüzel kişilerin yetkili kurullarından alınan yetkilendirme kararı.
3-Firmanın sermaye yapısı, miktarı ve faaliyetleri açısından nihai durumunu gösterir Türkiye Ticaret Sicil gazetesi Tasdikli örneği.
4-Tüzel kişilerin yatırım yapma ile ilgili yetkili kurullarından aldıkları yetki belgesi.
5-Tüzel kişiliğin Yatırım yapma ile ilgili yönetim kurulu kararı.
Dilerim bu iştede kazanan hayvancı olur, inşaatçı değil…
Not: Et birliği, Sür birliği vb. birliklerin bu ülkeye katkısını ayrıca konuşacağız.
Kalın sağlıcakla…