Türkiye’de bugün her bir kişiye 2 zeytin ağacı düşüyor. Türkiye, dünyanın en büyük dördüncü zeytin üreticisi konumunda. 1995 yılında Zeytin Yasası’nda yapılan değişiklikle, zeytinler koruma altına alındı. Zeytinliklerin 3 kilometre yakınına çevreyi kirleten tesislerin yapımı yasaklandı.
Greenpeace’in Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve FAO (Dünya Tarım Örgütü) verilerinden derlediği bilgilere göre, 1995 yılında Türkiye’deki zeytin ağacı sayısı 87 milyon 581 bin iken; koruma sayesinde rekor bir artışla 168 milyon 997 bine yükseldi. Yedişer yıllık dilimler dikkate alındığında, 1988-1995 yılları arasında Türkiye’deki zeytin ağacı sayısında sadece yüzde 2’lik bir artış sağlanırken, zeytinliklere getirilen koruma sayesinde bu oran 1995-2000 yılları arasında yüzde 16; 2002- 2009 yılları arasında ise yüzde 51 oranında bir artış kaydetti.
1995 yılında Türkiye’nin dünya zeytin üretimindeki payı yüzde 5 iken, 2012 yılında bu rakam yüzde 11 olarak kaydedildi. Dolayısıyla ülkedeki zeytinlikler koruma altına alındıktan sonra, Türkiye’nin dünya zeytin pazarındaki payı 2 katın üzerinde artış gerçekleştirmiş oldu.
Greenpeace Türkiye, geçtiğimiz günlerde zeytinlik bölgelerin imara açılması konusunda kamuoyunun görüşlerini öğrenmek amacıyla bir anket gerçekleştirdi. Anketin gerçekleştirilmesinin nedeni halen TBMM’de görüşülmekte olan ve zeytinlik alanları sanayi tesislerine açması planlanan yasa.
Yüzde 83 zeytinliklere sanayi tesisi kurulmasına karşı
Araştırmaya yedi bölge, 41 ilden 18 yaş üzeri bin 86 kişi katıldı. Araştırma sonucuna göre, zeytinliklerin bulunduğu bölgelerde sanayi tesislerinin yapılmaması gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 83 oldu. Katılımcıların yüzde 79’u zeytinlik alanlarda kömürlü termik santral kurulmasına karşı olduğunu dile getirdi. Yeni zeytin yasasını destekleyenlerin oranı ise yüzde 18 olarak gerçekleşti. Greenpeace Akdeniz Gıda ve Tarım Kampanyaları Sorumlusu Tarık Nejat Dinç, “Anket sonuçlarını incelediğimizde, hangi partiyi destekliyor olursa olsun, insanların zeytinliklerin korunması konusunda aynı ölçüde hassasiyet ve kararlılık gösterdiğini gördük. Dünya zeytin üretiminde dördüncü sırada yer alan ve ikinci sıraya yerleşme hedefi bulunan Türkiye, bu hedefine ancak zeytinlik alanları korumaya devam ederek ulaşabilir” yorumunu yapıyor.
kaynak: tarım 2023