Batı Akdeniz Tarımsal Araştırmalar Merkezi (BATEM) Müdürü Abdullah Ünlü, portakal, mandarin ve limon gibi turunçgiller ailesinden olan kamkatı uzun yıllardan beri ürettiklerini fakat meyvenin bilinirliğinin son yıllarda artmaya başladığını söyledi.
Kamkat üretiminde iyi bir sezonun geride kaldığını belirten Ünlü, “Üreticinin isteği üzerine geçen sezon 10 bin kamkat fidanı ürettik, tamamı satıldı. Fidanı da meyvesi de peynir ekmek gibi satılıyor” dedi.
Kabuğuyla yenilebilen tek narenciye olan kamkatın reçellik olarak da kullanıldığını anlatan Ünlü, bodur ağaç türlerinden kamkatın turunçgiller içinde soğuğa en dayanıklı türler arasında bulunduğunu kaydetti.Kamkat ağacının sıfırın altında 20-25 dereceye kadar dayandığını vurgulayan Ünlü, “Bölgede bu yıl sert bir kış geçti. Portakal, mandarin, limon soğuktan zarar görürken kamkata hiçbir şey olmadı” diye konuştu.
Hem süs eşyası hem meyve
Ünlü, bölgede geniş ekim ve üretim alanı bulunan portakal, mandarin gibi narenciye ürünleri ucuzlayınca üreticinin daha az yetişen ve para eden ürünlere yöneldiğine işaret ederek, şöyle konuştu:
“Yeni çeşit arayışına girince kamkatı araştırmaya başladık. 2000 yılı öncesi çoğunlukla süs amaçlı yetiştirilen bu meyvenin Amerika ve Güney Asya’da çok tanınan ve tüketilen bir meyve olduğunu öğrendik. Büyüklüğü keklik yumurtası kadar. Yetiştiriciliği ve hasadı limon, portakal gibi turunçgiller familyasıyla aynı. Antalya sahili bu iş için oldukça uygun. En ilginç özelliklerinden biri zarif yaprakları ve çok sayıda meyvesiyle çok güzel bir peyzaj ağacı olması. Bodur denecek kadar küçük ağaç, saksıda yetiştirilebiliyor. Diğer narenciye ürünlerine göre hem yurtiçinde hem de yurtdışında daha yüksek fiyattan sattığı için üretici ilgili her geçen gün artıyor.”
Çince’de “altın portakal” anlamına geliyor
Bilim dünyasında “fortunella margarita” olarak ifade edilen, dünyada ise kumkuat (kamkat) olarak bilinen meyve, “turunçgiller ailesinin küçük mücevheri” olarak adlandırılıyor. Kumkuat, Çince’de “altın portakal” anlamına geliyor.
Genel orijin alanı Doğu Asya ve Çin olarak kabul edilen kamkat, portakal, limon, mandarin, bergamut gibi turunçgiller ailesinin bir meyvesi. Tadı ve biçimi minyatür bir portakala, kokusu ise bergamuta benziyor fakat portakal, limon, mandarin gibi kabuğunu soymaya gerek olmadan yenilebiliyor.
Kamkatın sağlığa çok faydalı bir meyve olduğu belirtiliyor. Ruslar tarafından “doktor” denilen meyvenin fidanı, üreticilerin değişik çeşit talepleri üzerine BATEM tarafından 2000’li yılların başından itibaren üretilmeye başladı. İri bir zeytin büyüklüğüne sahip meyve, iç bölgelerde evlerin içinde saksıda yetiştirilebiliyor.
En çok tüketilen narenciye ürünleri arasında yer alan portakalın kilogramı ortalama 1,5 liradan satılırken, kamkat, kilogramı ortalama 30 liradan alıcı buluyor.
Nerelerde kullanılıyor
Kamkat, çiğ olarak meyve şeklinde tüketilebildiği gibi reçel, marmelat, meyve suyu, şekerleme, kek ve pasta yapımında da kullanılabiliyor.
Kamkatın 100 gramında yaklaşık 151 miligram C vitamini bulunduğu, 20 gram kamkatın günlük C vitaminini karşıladığı belirtiliyor.
AA