MAHALLENİN `PEKMEZ` DAYANIŞMASI

Balıkesir’in Sındırgı ilçesinin kırsal mahallelerinden Akçakısrak’ta kurulan kazanlarda iki hafta boyunca imece usulüyle kara üzüm pekmezi kaynatılacak.

Kara üzüm pekmeziyle tanınan 100 nüfuslu eski bir köy olan mahalledeki 25 hanenin sakinleri, üzüm yetiştiriyor. Hasadın başladığı bugünlerde mahalleli imece usulüyle hareket ediyor. Mahallelinin bir bölümü bağlardaki üzümü toplarken, bir kısmı da köy meydanında kurulan kazanlarda pekmez kaynatıyor.

Odun getirme, ateş yakma ve üzümleri ezme işi erkekler, şırayı kaynatma, savurma ve dinlendirme işi ise kadınlar tarafından yapılırken, bu dayanışma geleneği genç nesillere aktarılıyor.

Kazanlarda 15 gün pekmez kaynatacaklarını belirten Akçakısrak Mahalle Muhtarı Resul Gökalp, bölgedeki dağlarda atalarından, dedelerinden kalma üzüm bağlarının olduğunu söyledi.

40 yıldır pekmez kaynatıyorlar

Eskiden sadece kendi ihtiyaçları kadar kara üzüm pekmezi yaptıklarını ve kalanını yaş üzüm olarak pazarlarda sattıklarını ifade eden Gökalp, 40 yıldır ise mahalledeki herkesin kara üzüm pekmezi yapıp sattığını söyledi.

Gökalp, 25 haneli mahallede en önemli geçim kayraklarının hayvancılık ve üzüm pekmezi olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Kara üzüm pekmezini, atalarımızdan, dedelerimizden gördüğümüz şekilde yapıyoruz. Bu dönemde İstanbul’dan, İzmir’den, çevre illerden kara üzüm pekmezi almak için gelmeye başlarlar, kış boyu sürer. Pekmez yapımı ekim ayının girmesiyle bağların bozumuyla başlar. Köylüler kendi aralarında imece usülüyle, yardımlaşma yoluyla meydanda toplanıp bu işi yaparlar.”

Üzümün dalından koparılıp, pekmez haline gelmesinin tamamen geleneksel yollarla yapıldığını ve doğallığını hiç kaybetmediğini dile getiren Gökalp, kesinlikle katkı maddesi kullanmadıklarını belirtti.

Bağlarda da ilaç kullanmadıklarını ve asma köklerine sadece hayvan gübresi bıraktıklarını aktaran Gökalap, “Kara üzüm pekmezinin sağlık açısından çok önemli olduğu biliniyor. Yılda ortalama 4 ton pekmez üretiriz mahallemizde. Kilosunu 30 liradan satıyoruz ve güzel ilgi görüyor.” dedi.

“4 saat kaynatılıyor”

Gökalp, kara üzüm pekmezi yapılışını şöyle anlattı:

“Toplanan üzümler köy meydanına getirilir. Üzümler erkekler tarafından ezilir. İyice ezip suyunu, özünü çıkarırlar. Çıkan suya biz şıra deriz. Bu şıranın içine pekmez toprağı katılır. Daha sonra kazanlara aktarılan şıra yaklaşık 4 saat kaynatılır. Kadınlar da kaynama sırasında şırayı ellerindeki delikli kepçelerle savurur. Üç, dört saat kaynatılan şıra aynı şekilde ateş üstünden alınarak yine üç, dört saat dinlenmeye bırakılır, soğutulur. Soğuduktan sonra kavanozlara koyulur, pekmezimiz hazır hale gelir.”