Zeytin ve yağında “evdeki hesap çarşıya uymadı”

Sezon başında yapılan rekolte tespit çalışmalarında tahmin edilen 190 bin ton zeytinyağı ve 438 bin ton sofralık zeytin üretiminin, hasat sonuna yaklaşıldığı bugünlerde gerçekleşmesi imkansız görülüyor. Zeytinyağı ihracatı da beklentilerin gerisinde kalıp 4 ayda, bir önceki sezonuna aynı dönemine göre yüzde 50 azaldı.

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği verilerine göre, 1 Kasım 2013’te başlayan Türkiye zeytinyağı ihracat sezonu, 31 Ekim 2014’te sona erdi.

İhracat, bir önceki sezonda 92 bin ton iken 1 Kasım 2013-31 Ekim 2014’te yüzde 71 düşüşle 26 bin tona geriledi. Değer bakımından ise dış satım 292 milyon dolardan 99 milyon dolara düştü.

Türkiye’nin 1 Kasım 2013’te başlayan ihracat sezonunun ilk 4 ayında dış satım miktar olarak yüzde 57 azalışla 13 bin 215 tona geriledi.

Mevcut sezonun başladığı tarih olan 1 Kasım 2014’ten sonraki 4 ayda ise ihracat, bir önceki sezona nazaran yüzde 50 düşüş göstererek 6 bin 650 tona indi. Dış satım, değer olarak ise yüzde 42 gerileyip 27 milyon 609 bin dolara geldi.

“Bu yıl beklentiler gerçekleşmedi”
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri Başkanı Gürkan Renklidağ, yaptığı açıklamada, 2014 yılı sonunda rekoltenin gerçekleşen bölümünün, bu sezon rekolte tahminlerinin gerçekleşmeyeceğinin habercisi olduğunu söyledi.

Bu durumun zeytinyağı fiyatlarının yükselmesine yol açtığını belirten Renklidağ, şöyle konuştu:

“Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi koordinasyonunda birliğimizin de katıldığı rekolte tespit çalışmalarında 190 bin ton zeytinyağı, 438 bin ton sofralık zeytin üretimi tahmin edilmişti. 2014-2015 sezonu için açıklanan bu rekoltenin, yaşanan olumsuz iklim koşulları nedeniyle gerçekleşmesi mümkün olmayacak. Hasat sonuna yaklaşıldığı bugünlerde tahmini rekoltenin gerisinde kalacağız gibi görünüyor. Rekoltenin beklentilerin altında gerçekleşecek olması fiyatları artırdı. Dönemsel olarak ihracattaki düşüşün en önemli nedeni, iç pazardaki fiyatların yüksekliği ve daha da artacağı beklentisi ile elde ürün tutulmasıdır.”

Hedef ülkeler ABD ve Çin’e de ihracat azaldı
Renklidağ, zeytinyağında iç piyasa fiyatlarının yüksekliği, fiyatların daha da artacağı yönündeki beklenti nedeniyle oluşan stokların, dış pazarda rekabet edilebilecek bir fiyatın yakalanmasını engellediğini vurguladı.

Hedef ülke olarak belirledikleri ABD ve Çin’e öngördükleri ihracat düzeyine ulaşamadıklarını dile getiren Renklidağ, “Bu bağlamda beklentimiz, iç pazardaki fiyatların düşmesi ile ihraç edilebilir fiyatın yakalanması, sektörün beklentisi olan desteklerin bir an evvel verilmesidir” ifadesini kullandı.

Gürkan Renklidağ, sadece Türkiye’de değil, dünyada bir üretim daralması olacağını tahmin ettiklerine değinerek, rekoltenin kesinleşmesinden sonra, mevcut durumu fırsata dönüştürebilecek yeni politikalarla ürünü en iyi şekilde değerlendirecek hedefleri belirleyeceklerini sözlerine ekledi.

kaynak: Tarım 2023