2017 Tarım Destekleri Belli Olmaya Başladı

Günlerdir beklenen 2017 yılı tarım destekleri, nihayet Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu’nda imzalandı. 2017 yılı prim desteklerinde sadece pamuk ve mısırda destekler artırılırken, yüzde 50 mazot desteğine ise yaklaşık 2 milyar lira bütçe ayrıldı. Hayvancılık desteklerinde ise buzağı destekleri yine ön planda tutulurken, hastalıklardan ari işletmeler için verilen destekler artırıldı.

Mazotta en yüksek destek pamuk ve çeltiğe
Bu yıl ilk kez üreticinin kullandığı mazotun yüzde 50’sinin devlet tarafından karşılanması sözü verilmişti. 2017 tarım desteklerinde çeltik ve pamukta dekar başına 36 lira mazot desteği verilecek. Nadasa bırakılan,ekilmeyen araziye de dekar başına 5 lira mazot desteği veriliyor.

Primi artan iki ürün pamuk ve mısır
Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında fark ödemesi(prim) yapılan 17 üründen sadece pamuk ve mısırda artış yapıldı. Diğer 15 üründe prim desteği geçen yıl ile aynı kalırken, pamukta kilogram başına 75 kuruş olan destek primi 80 kuruşa, dane mısır primi ise 2 kuruştan 3 kuruşa çıkarıldı.

Hastalıktan ari işletme desteği yüzde 100 arttı
Çiğ süt üreten ve hastalıklardan ari işletmeler için hayvan başına ödenen destek 200 liradan 400 liraya çıkarıldı.Genel olarak hayvancılık desteklerinde geçen yıla göre fazla artış yapılmazken, yetiştiricilik bölgesi ilan edilen 30 ilde buzağı desteği diğer bölgelerden ilave olarak 200 lira fazla ödenecek.

Ali Ekber YILDIRIM
İZMİR- Üreticinin merakla beklediği 2017 tarım destekleri belli oldu. Destekler, bitkisel üretimde havzaya göre,hayvancılıkta bölgeye göre farklılaştırıldı. 2017 desteklerinde bitkisel üretimde pamuk öne çıkarken,hayvancılıkta hastalıklardan ari işletmelere verilen desteklerin artırılması dikkat çekiyor.
Son 10 yılın 8’inde tarım desteklerini Resmi Gazete’de yayınlanmadan ve Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından önce açıklayan gazeteniz DÜNYA, bu yıl da geleneği bozmadı. Tarım sektöründe merakla beklenen 2017 destekleri ilk kez DÜNYA’da yayınlanıyor.
Geçen yıla göre bir çok destek kaleminde artış yapılmazken, ürün ve havza dikkate alınarak mazot ve gübre desteği belirlendi.
Başbakan Binali Yıldırım Milli Tarım Politikasını açıklarken çiftçinin kullandığı mazotun yarısının devlet tarafından karşılanacağını açıklamıştı. Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik ise ilk kez DÜNYA’ ya girdi odaklı bir destekleme modeline geçileceğini mazotta yüzde 50,gübre ve tohumda yüzde 40 destek sağlanacağını söylemişti. Bu açıklamalar çerçevesinde mazot ve gübre desteği alan bazlı,ürüne göre farklılaştırılarak çiftçiye ödenecek. 2017 üretim yılında belirlenen desteklerin büyük bölümü çiftçilere 2018’de ödenecek.
Mazot desteğinde aslan payı pamuk ve çeltiğe
Bu yıl farklılaştırılarak uygulanan mazot desteğinde aslan payını pamuk ve çeltik alacak. Pamuk ve çeltikte çiftçilere dekar başına 36 lira mazot desteği verilecek. Dekar başına 4 lira gübre desteği ile birlikte pamuk ve çeltik üreticisine dekar başına toplam 40 lira destek ödenecek. Ayçiçeği, soya, dane mısır ve patates için çiftçilere dekar başına 17 lira mazot ve 4 lira gübre desteği ödemesi yapılacak. Buğday,arpa,çavdar,yulaf ve tritikale üretenlere dekar başına 13 lira mazot,4 lira gübre olmak üzere 17 lira destek verilecek.Aspir,nohut,mercimek ve kuru fasulye’de dekar başına 11 lira mazot 4 lira gübre, fındık,yem bitkileri, çay, soğan, kanola ve havza modeli kapsamındaki 21 ürünün dışındaki diğer ürünlere ise dekar başına 9 lira mazot 4 lira gübre olmak üzere 13 lira ödeme yapılacak. Tarlasını ekmeyip nadasa bırakanlara ise dekar başına 5 lira mazot desteği ödenecek.
Toprak analiz desteği 40 lira
Alan bazlı destek kapsamında geçen yıl önce kaldırılan sonra tekrar uygulanan toprak anliz desteğinde de farklı bir uygulama olacak. Asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde her 50 dekar araziye kadar bir toprak analizi için Toprak Analiz Laboratuarlarına 40 lira ödeme yapılacak.

Fındığa dekar başına 170 lira
Alan bazlı destekler kapsamında fındık üreticilerine yapılan alan bazlık destek tutarı artırılmadı. Geçen yıl olduğu gibi 2017 üretim yılı için dekar başına 170 lira ödeme yapılacak.
Bitkisel üretim yapan küçük aile işletmelerine ise geçen yıl olduğu gibi dekar başına 100 lira destek verilecek.
Destek primi 2 üründe arttı,15 üründe aynı kaldı
Mazot desteğinde olduğu gibi primde de pamuk öne çıkıyor.Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında fark ödemesi(prim) yapılan 17 ürün var. Bu ürünlerin 15’inde destek miktarı geçen yılla aynı kalırken, sadece pamukta 5 kuruş, mısırda ise 1 kuruşluk artış sağlandı. Pamuk primi kilogram başına 75 kuruştan 80 kuruşa, dane mısırın destekleme primi ise, 2 kuruştan 3 kuruşa çıkarıldı. Yağlık ayçiçeği desteği kilogram başına geçen yıl olduğu gibi 40 kuruş, soya fasulyesine 60,kanolaya 50,aspire 55, buğday,arpa,yulaf,çavdar,tritikaleye 5,çeltikte 10,kuru fasulye,nohut,mercimeğe 30,çaya 13 ve zeytinyağına da kilogram başına 80 kuruş destekleme primi ödenecek. Pamuk desteği almak için yurt içinde üretilip sertifikalandırılan tohum kullanma şartı aranacak.

Su ve havzaya göre destek verilecek
Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğu Bakanlıkça tespit edilen havzalarda sulu tarım parsellerinde 2017 yılında ekilen nohut, mercimek ürünlerine ilave yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin havzası dışında yetiştirilmesi durumunda bu ürünlere mazot.gübre ve fark ödemesi desteği ödenmeyecek.

Hayvancılık destekleri
Bu yıl hayvancılık desteklerinde de önemli değişikliklere gidildi. Geçen yıl programlı aşıları tamamlanmak kaydıyla 4 ay ve üzeri buzağılara ve malaklara 350 lira destek verilirken. Bu yıl buzağılara 350 lira destek verilecek.Fakat, malak desteği 150 lira olarak uygulanacak. Malak başına 200 lira düşüş olacak. Soy kütüğüne kayıtlı buzağılara 500 lira, soy kütüğüne kayıtlı malaklara 400 lira, yurt içinde üretilen ve döl kontrolü kapsamında testlerini tamamlamış boğaların buzağıları ile Bakanlıktan izinli olarak üretilen embriyolardan doğan buzağılara ilave 50 lira ödenecek.Anaç mandalara 250 lira, soy kütüğüne kayıtlı anaç mandalara 400 lira, Bakanlıkça Yetiştirici Bölgesi olarak belirlenen Ağrı, Ardahan,Artvin, Bayburt, Bingöl,Bitlis, Çankırı, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Iğdır, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Malatya. Muş, Ordu, Rize, Samsun, Sivas, Şırnak, Tokat, Trabzon, Tunceli, Van, Yozgat’taki yetiştiricilere buzağı ve malak başına 200 ilave destek ödenecek. Bu illerde buzağı başına 750 lira destek verilmiş olacak.
Hastalıktan ari işletme desteği yüzde 100 arttı
Hastalıklardan ari işletmeler için sağlık sertifikasına sahip süt sığırı işletmelerinde bulunan damızlık boğalar dışındaki 6 ayın üzerindeki erkek hayvanlar hariç,tüm sığırlar için hayvan sahiplerine geçen yıl 200 lira olan hayvan başına destek yüzde 100 artışla 400 liraya yükseltildi. Bu kapsamda 500 başa kadar tam destek verilirken,501 baş ve üzeri hayvan sayıları için desteğin yüzde 50’si ödenecek. Onaylı Süt Çiftliği Sertifikasına sahip işletmelere hayvan başına ilave 70 lira destek ödenecek.Bu ilave destek geçen yıl 60 liraydı.
Düve alım desteği
Bakanlıkça “Yetiştirici Bölgesi” olarak belirlenen illerde ve Bakanlıkça belirlenecek (mera, iklim yapısı, yetiştirici kültürü ve bölge yetiştiriciliğine uygun ırklarla yapılacak) diğer illerde 200 başa kadar düve alımına. Bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 30’u kadar destekleme ödemesi yapılacak.
Süt desteği bakanlıkça belirlenecek
İnek,koyun,keçi ve manda yetiştiriciliği yaparak çiğ süt üretenlere yapılacak destekleme primi Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından belirlenecek. Yine, ürettiği çiğ sütü üretici örgütleri aracılığıyla süt tozu üretiminde değerlendiren yetiştiriciler de desteklemeden yararlandırılacak. Süt kalitesinin desteklenmesi amacıyla süt içeriğinin tespiti analizine bakanlıkça belirlenecek birim ve faaliyet üzerinden ödeme yapılacak. Et ve Süt Kurumu sütte regülasyon görevini sürdürecek.

Yem desteklerinde önemli değişiklikler var
Hayvancılıkla ilgili desteklerde en önemli değişiklikler yemde yapıldı.Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline göre, yem bitkileri desteğinde. Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı arazileri üzerinde; kaba yem üretmek amacıyla yem bitkileri ekilişi yapan üreticilere; çok yıllık yem bitkilerinden yapay çayır mera ve yonca için 4 yıl. korunga için 3 yıl süreyle, tek yıllık yem bitkileri ekilişlerinde ise üretim yaptıkları yıl için, ürünü hasat etmeleri kaydıyla dekar başına destekleme ödemesi yapılacak. Buna göre, geçen yıl dekara yıllık 40 lira olan kuru yonca desteği 2017’de 35 liraya düşürülüyor. Sulu yonca için geçen yıl olduğu gibi dekara 60 lira destek verilirken korunga için geçen yıl dekara 45 lira olan destek te 60 liraya çıkarıldı. Tek yıllık yem bitkileri,silajlık tek yıllıklar ve silajlık kuru mısıra bu yıl dekar başına 40 lira destek sağlanacak. Geçen yıl, silajlık tek yıllıklara dekar başına 55 lira, silajlık kuru mısıra ise 45 lira destek verilmişti. Yapay çayır ve mera için ise geçen yıl dekara 150 lira olan destek 2017 yılı için 60 liraya düşürüldü.Silajlık sulu mısırda ise destek değişmedi, dekara 90 lira verilecek. yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğu Bakanlıkça tespit edilen havzalarda sulu tarım parsellerinde 2017 yılında ekilen fiğ,macar fiği,burçak ve mürdümük için yem bitkisi desteğine ilave yüzde 50 fazla destek ödenecek.

Koyun-keçi ve çoban desteği artmadı
Damızlık koyun keçi yetiştiriciliği yapan ve yetiştirici birliklerine üye olan ve hayvanları bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı olan yetiştiricilere anaç hayvan başına 25 lira destek verilecek. Mardin,Siirt ve Şırnak’ta anaç tiftik keçilerine ilave 20 lira ödeme yapılacak. Tiftik keçisi yetiştiriciliğini desteklemek amacıyla tiftik üreten ve bunu Tiftik Birlik’e satanlara kilogram başına 27 lira destek ödenecek.Çoban istihdamı kapsamında 250 küçükbaş ve üzeri anaç hayvan varlığına sahip işletmelere yılda bir kez 5 bin lira destek ödemesi yapılacak.
Arıcılık destekleri
Çiftçi kayıt Sistemi ve Örtüaltı Kayıt Sistemine kayıtlı alanlarda kullanılan Bombus arısı için koloni başına geçen yıl olduğu gibi 60 lira destek ödenecek.Arı yetiştiriciliği yapan ve Merkez Birliği düzeyinde örgütlenmiş,bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı üreticilere arılı kovan başına 10 lira,ana arı için 15 lira ve damızlık ana arı için 40 lira destek ödemesi yapılacak.
Çiftçi örgütlerini güçlendirme kesintisi
Önceki yıllarda hayvancılık destekleri üretici örgütleri üzerinden verilirken ilk kez 2016’da üreticilere doğrudan destek ödemesi yapılarak üretici örgütlerine toplam destek üzerinden pay verilmeye başlandı. 2017 üretim yılında da bu uygulama devam edecek. Hayvancılık desteklerinden “çiftçi örgütlerini güçlendirme” adı altında kesinti yapılarak birliklere verilecek. Buna göre koyun keçi desteğinin yüzde 8’i kesilerek il birliklerine verilecek. İl birlikleri için yapılan kesintinin yüzde 10’u Merkez Birliği’ne ödenecek.Buzağı malak,manda desteğinin yüzde 3’ü il-ilçe birliklerine, bu bedelin içinden yüzde 5’i merkez birliğine ödenecek.Arıcılık desteğinin yüzde 2’si il7ilçe birliklerine,bu bedelin içinden yüzde 60’ı Merkez Birliği’ne ödenecek. Süt primi ödemesinde üretici veya yetiştirici birliği üzerinden yapılan desteklemelerde yüzde 3’ü il/ilçe üretici,İl yetiştirici birliklerine bu bedelin içinden yüzde 5’i Merkez Birliğine aktarılacak. Süt primi ödemesinde Kooperatifler üzerinden yapılan desteklemede ise, desteğin yüzde 3’ü Kooperatif üst birliği veya bölge birliğine, bu bedelin içinden yüzde 25’i merkez birliğine ödenecek.

Kaynak :tarimdunyasi.net